ZUS dla marynarzy – spotkanie Zespołu Trójstronnego w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej

31 maja 2023 r. w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej odbyło się spotkanie Zespołu Trójstronnego ds. Żeglugi i Rybołówstwa Morskiego, poświęcone pracom nad opracowaniem ustawy dotyczącej ubezpieczenia polskich marynarzy, pracujących u armatorów, których działalność zarejestrowana jest w krajach Unii Europejskiej. To niezwykle ważny akt prawny, na który czeka całe polskie środowisko marynarskie.

Rozmowy dotyczące uregulowania kwestii ubezpieczeń społecznych polskich marynarzy trwają od lat, jednak jak dotąd nie przynosiły one konkretnych rezultatów. Dotychczas regulacje te wiązane były bowiem z kwestią przywrócenia na statkach polskich armatorów biało-czerwonej bandery, co byłoby z wielu względów skomplikowanym i długotrwałym procesem. Okazuje się jednak, że problem ten można rozwiązać bezpośrednio, nie angażując się w zmiany rejestrowe.

Sprawy ubezpieczeń społecznych regulowane są aktualnie w różny sposób przez poszczególnych pracodawców zrzeszonych w Związku Armatorów Polskich, jednak ZAP – podobnie jak i środowisko związkowe – oczekuje rozwiązań systemowych. Takim rozwiązaniem byłoby właśnie przyjęcie przez polski Parlament ustawy w tej sprawie.

Warto pamiętać, że w kwestii ubezpieczeń społecznych marynarzy Unia Europejska przyjęła stosowne rozporządzenie. To właśnie na nią najczęściej powołują się związki zawodowe w rozmowach z armatorami i stroną rządową.

Związek Armatorów Polskich widzi również potrzebę jak najszybszego zastosowania rozwiązań unijnych na gruncie państwa polskiego, jednak oczekuje, że będzie ona dotyczyć nie tylko marynarzy zatrudnionych przez polskie firmy żeglugowe ale będzie miała wymiar znacznie szerszy i dotyczyć będzie polskich marynarzy pracujących u dowolnego pracodawcy, którego działalność zarejestrowana jest w Unii Europejskiej.  Polska ustawa ma być zatem zgodna z prawem UE i dotyczyć kilkudziesięciu tysięcy polskich marynarzy zatrudnionych przez pracodawców unijnych.

Dotychczasowe rozmowy w ramach Zespołu Trójstronnego a dotyczące kwestii ubezpieczeń społecznych marynarzy toczyły się z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury, jako resortu odpowiedzialnego za gospodarkę morską. Majowe spotkanie nieprzypadkowo organizowane zostało w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej, ponieważ strony pracodawców oraz związków zawodowych, uznały konieczność włączenia w tok prac również tego resortu. Ma to swoje uzasadnienie w stanowisku wyrażanym przez Związek Armatorów Polskich, które mówi, że każdy polski marynarz, niezależnie u jakiego unijnego armatora pracuje, powinien mieć opłacane składki ubezpieczeniowe w polskim Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i otrzymywać polską emeryturę.